VÒNG TÁI SINH

CHƯƠNG 6

– Con sinh ra, Thầy tiếp tục, ở Florence vào thời Phục Hưng. Với ước muốn được tiếp xúc lần nữa - và do đó làm sống lại trong lòng - những đặc tính tốt đẹp nhất của cổ Hy Lạp sau giai đoạn ở thời Trung Cổ tối tăm, con đem vào hào quang của mình những nguyên tử tương ứng với thời đại nhiều giác ngộ ấy; cũng vì vậy con được tái sinh vào thời điểm mà phần lớn minh triết Hy Lạp được tái khám phá và con người tìm cách điều chỉnh cái nhìn của mình - dù rất thiếu sót - cho phù hợp với truyền thống và lý tưởng đã bỏ quên.
'Như Ta có nói, bị yếu tính do những lực đối nghịch xẩy ra trong kinh nghiệm ở tu viện, tâm tình con u sầu thay đổi không rõ ràng, không có hướng nhất định và dễ dàng đi tới thái quá. Nửa người con có liên hệ tới kiếp Hy Lạp thì đam mê và ham muốn nhục dục, tôn thờ mỹ lệ dưới mọi hình thức; khao khát chuyện trần thế mà nước Ý lúc đó tràn đầy. Quá khứ tiềm ẩn trong con được khơi dậy nên vì thế, chuyện không tránh được là điêu khắc và triết lý ảnh hưởng con sâu đậm hơn bất cứ điều gì, vì chúng là biểu tượng - dù không được nhận ra - của sự đẹp đẽ con làm mất ở đấy. Thế nên những hình tượng mỹ lệ và lời sáng suốt khêu lại trong con một ước vọng mơ hồ, lý tưởng cao xa.
'Đó là một khía cạnh của tâm tính con; nhưng với bất cứ ai đã từng là tu sĩ trong kiếp trước, còn một khía cạnh nữa là co rúm sợ hãi những chuyện thế tục, nó được tăng cường do sự huấn luyện khó khăn ở tu viện; nó xem mỹ lệ và nhục dục là bẫy của ma quỷ, và luôn luôn bị ám ảnh về lửa địa ngục.
'Có nhiều người như vậy trong lúc này. Bị đam mê lôi cuốn trong một lúc rồi lại ăn năn hối cải phút kết, họ mãi mãi sẽ là nạn nhân của chính tâm tính mình; do phản ứng hung bạo và lạ lùng của họ với mối liên hệ tình dục bình thường mà họ rất khát khao, người như vậy đem lại sự đau khổ, thắc mắc kỳ lạ cho ai thương yêu họ. Cuồng tín và hung hăng, nhậy cảm và đầy lý tưởng, họ không hiểu được bản tính bất hạnh của chính mình; cũng như không ý thức rằng chỉ bằng cách nhìn đúng hiện trạng của sự vật, không lý tưởng hóa mà cũng không đê tiện hóa, bằng cách phân tích chặt chẽ nguyên do rồi kiểm soát hành động, họ mới hy vọng giải quyết được những bất hòa làm tan vỡ sự nhịp nhàng trong đời.
'Với ai như thế có nhiều chuyện tùy thuộc vào những yếu tố chính trong đời họ. Chẳng hạn với con, sinh làm con ngoại hôn của một nhà quý phái không đáng kể và một thôn nữ - do dàn xếp rất hợp, cố ý cho con ảnh hưởng của tính giản dị, vững chãi nơi thôn nữ mộ đạo dịu dàng rất yêu quí con, cộng với một nền giáo dục tuyệt hảo và những phương tiện để phát triển trí năng mà ba con cung ứng -, lối sống như thế là chuyện thường tình vào thời đó.
'Con người luôn luôn có bậc cha mẹ mà họ cần, hay đáng được hưởng. Có khi con cái và cha mẹ là kẻ thù kiếp trước được mang lại với nhau để dạy dỗ lẫn nhau, và nỗ lực điều chỉnh sự khác biệt, mối cựu thù bằng cách giúp nhau. Một gia đình như thế cố nhiên không êm ấm chút nào, vì sự đụng chạm, cay đắng, ghen ghét và phá hại nhau là kết quả không tránh được. Nếu người ta hiểu lý do thực của những sự tranh chấp cá tính như thế, họ có thể tránh được rất nhiều chuyện không vui; bởi người liên hệ sẽ nhận thức rằng trừ phi dùng thiện cảm, thương yêu và hiểu biết để chuyển hóa những nguyên tố phá hoại trong bản chất mình, họ sẽ gặp cảnh sống ấy đời này rồi đời kia. Gia đình là trường học hỏi chính cho nhiều linh hồn và là điều khó nhất; bởi sống thân cận nhau, những hạt nguyên tử có liên hệ chặt chẽ - cả thể xác và những thể khác của phàm ngã -, đụng chạm càng khó tránh hơn so với những mối liên hệ khác; chuyện sau này thường xẩy ra do sự thu hút về mặt này hay mặt kia.
'Với con, Maddalena là mối dây thương yêu mạnh mẽ từ quá khứ và ảnh hưởng của bà thật quan trọng. Cho tới cuối đời, bà là người con nhờ cậy trong lúc khó khăn, buồn rầu, chiến thắng hay thất bại. Đối với con bà quả thật là biểu tượng cho sự vững bền, là điều mà con cần nhất. Bà chính là Mẹ Đất - có sự yên ổn của mặt đất, bóng mát của cây, tiếng hát của suối, hương thơm của hoa. Bà có sự bình thản, nét vững chãi không hề lay chuyển, tính điềm đạm của Thánh Mẫu. Bà làm thỏa mãn cả hai tính ưa thích thiên nhiên và kính sợ Chúa Trời nơi con. Bà không có thành kiến gì về cuộc đời mà nó đến với mình ra sao thì chấp nhận trọn vẹn thế ấy. Không khéo léo cũng không tế nhị, nhưng bà lại có minh triết sâu xa, nẩy sinh do tình thương rộng rãi. Cảnh sống của con được an vui, vì ba con luôn thương yêu mẹ con, coi trọng và hỏi ý bà việc giáo dục cũng như tương lai của con.
'Theo thói quen bấy giờ, người ta lấy lá số lúc con ra đời; khi biết rằng đường hôn nhân bị trắc trở nặng, và tính khí con làm đời sống lứa đôi cùng mối liên hệ với nữ phái gần như không thể được, ba con quyết định giáo hội là đường tiến thân tốt nhất cho con. Mới đầu con cũng thích vậy, vì từ hồi nhỏ con đã sợ cuộc đời tuy rất muốn có kinh nghiệm sống. Nhưng sau một thời gian ngắn, thấy rõ là con không có khuynh hướng tu hành vì tự dưng con chán ngán giáo hội không có lý do, ba con nhờ quen biết với dòng họ Medicis cho con vào làm việc với Lorenzo, người đứng đầu dòng họ ấy (Lorenzo dei Medici, 1459-1492).
'Ông là người kế tiếp gieo ảnh hưởng sâu đậm lên đầu óc trong trắng thanh niên của con. Con tôn thờ ông. Con ngất ngây vì sự hào nhoáng, giàu sang, kiến thức của dòng họ Medicis. Trong một lúc, những e dè hủ lậu của nhà tu trôi biệt dưới làn sóng mỹ lệ và nghệ thuật mà con hoan hỉ buông vận mạng theo đó; nhưng có khi con tự vấn hàng giờ và phản ứng hung tợn với sự bê tha trụy lạc chung quanh. Những phút ấy không kéo dài trong khung cảnh đầy tiếng cười đùa, yêu thương, đàn hát, nhẩy múa, làm con quay mòng mòng như chiếc lá trên lớp bọt rực rỡ.
'Ở dinh thự của Lorenzo con gặp và cưới một thiếu nữ trẻ đẹp. Vào giai đoạn phát triển của con, không có chút óc phân biện, con chọn người hoàn toàn không hợp để hiểu hay để giúp con, cô quyến rũ, ham vui, không thông minh lắm, dễ xúc động và mất thăng bằng; nên chẳng lạ gì cuộc hôn nhân ấy hứa hẹn thảm họa ngay từ đầu.
'Con yêu một cách si dại, nhưng vài tháng sau lễ cưới con bắt đầu có những phản ứng nguy hiểm mà ai là tu sĩ kiếp trước thường mắc phải.
'Có điều gì đó trong người con chối bỏ đời trụy lạc mà con ngụp lặn và Beatrice là biểu tượng. Một lý tưởng mà con không rõ ám ảnh luôn. Con không biết mình muốn cái chi, chỉ biết rằng không gì thỏa mãn được mình, và mơ hồ nối kết chúng với tội lỗi, con cho rằng mình có tội và hết dạ ăn năn hành xác. Thành ra mọi tranh chấp giữa hai thành phần trong người con thay vì được giải quyết bằng tình thương vợ lại gia tăng. Bởi hung bạo trong mọi chuyện, nỗi đam mê cùng với sự khổ hạnh hợp lại khiến con đổ cái sợ lên người nàng, hóa ra ghen tương dữ dội. Đã không yêu thuơng Beatrice lại bỏ nhà mấy tuần liền sống ép xác hối hận điều con tưởng là tội, con còn đòi nàng phải trung thành, thươg yêu và kính trọng con.
'Nhưng nàng hóa ngán ngẫm và không sợ những cơn bốc đồng điên dại của con, trong một lúc con vắng nhà nàng gặp một chàng trai trẻ và yêu say đắm. Chàng này - không như con - lại hết sức bình thường và có thể làm hàng hạnh phúc hơn là với con, bởi hai người có liên hệ với nhau từ kiếp trước. Tiêu chuẩn đạo đức lỏng lẻo thời bấy giờ coi chuyện nàng có nhân tình là hợp lý; hai người xếp đặt và mỗi khi con vắng nhà, chàng lại đến với Beatrice.
'Tình cờ mẫu thư của chàng rơi vào tay con. Con ghen cuồng loạn. Bao nhiêu ác tính đang ngủ yên trong người bị gọi dậy, những lực hận thù, kiêu hãnh và tàn nhẫn từ quá khứ tràn ngập người con. Tình cảm là cách tà đạo chi phối con người dễ dàng nhất, nên do bản tính không quân bình, con trở thành con mồi dễ dàng cho việc ma ám, và bị cuồng trí trong một phút ngắn.
'Con không tỏ cho vợ hay mình đã biết mà với lòng tàn nhẫn lạnh lùng, con bắt đầu hành hạ tâm trí nàng, làm cho nàng kinh hoảng. Con vờn nàng như mèo vờn chuột, bảo sẽ đi xa rồi lại bắt chợt trở về, làm tình với nàng khi biết nàng mong đợi chàng kia. Con bị dằn vặt như ở trong địa ngục, và cùng lúc nghĩ cách trừng trị chàng.
'Con chờ, con đặt bẫy cho hai người. Rồi, khi biết họ đang ở cạnh nhau, do cửa bí mật con vào phòng, kéo chàng khỏi giường Beatrice, nhét vào tay chàng con dao, đòi đấu dao rửa nhục.
'Cuộc đấu không công bằng từ lúc đầu. Chàng còn trẻ, không tinh thông chuyện võ nghệ, con vờn chàng, chế diễu chàng và vợ con, bắt nàng chứng kiến chàng bị thảm hại. Cuối cùng khi chàng thất thế, con đâm nhát dao - không giết mà chỉ làm chàng trọng thương. Chàng ngã xuống chân Beatrice nhưng thay vì ngất đi hay khóc lóc, nàng lại cười điên dại. Beatrice đã mất trí.
'Tiếng cười ghê sợ ấy làm con tỉnh cơn điên loạn. Để lại kinh hoàng. Con sai gia nhân mang kẻ bị thương bỏ ngoài cổng thành rồi bàng hoàng hối hận, và hốt hoảng khi nhận thức hành động của mình đã mang thảm họa cho người mà con vẫn còn thương, không thể suy nghĩ hay tính toán, con chạy về nhà mẹ cầu cứu.
'Bà bệnh nặng đã lâu, sắp chết, nhưng không nghĩ tới chuyện gì khác ngoài thảm họa của mình, con không đếm xỉa. Chỉ về sau con mới cho là hành động ích kỷ của mình khiến bà mau chết.
'Nhưng lời bà ở mãi với con. Được soi sáng bởi tình thương của bà, và có lẽ do cái chết - rất thường khi làm trí não sáng suốt trong phút chốc -, bà cho con tinh túy của minh triết do sống đời giản dị. Bà không cho con ở cạnh, mà xin con về săn sóc Beatrice. Chàng thanh niên phải được mang về, chữa cho lành bệnh. Bà tin đó là cách duy nhất để con được cứu rỗi. Lời biện hộ, phản kháng của con không làm bà thay lòng.
'Mới đầu con từ chối.
– Hắn là kẻ thù của con, con ghét hắn, con khóc và bảo. Tại sao con phải lo cho người bị chuyện đáng phải bị, người đã bôi nhọ danh dự con, phá hoại đời con. Beatrice điên là vì hắn, không phải vì con ...
'Nhưng dần dần lời bà tác động lên trí dễ cảm của con, khơi dậy một lần nữa cái đặc tính mà đam mê và thù hận che khuất trước đây. Trước khi ra về, bà đã làm cho con thấy rằng có lẽ con cũng đáng trách như hai người kia trong thảm kịch này; và dù con do dự, đã bắt con nghiêm trang thề sẽ không bao giờ bỏ rơi hai kẻ hiện nay hoàn toàn trông cậy vào con.
'Con không còn gặp mẹ nữa, nhưng tinh thần bà ở cạnh con trong những tuần lễ ảm đạm sau đó, khi chàng thanh niên chống chọi với vết thương và Beatrice lang thang từ phòng này sang phòng kia, vừa đi vừa khóc. Ý tưởng đầu tiên của con là tìm người săn sóc Beatrice, cho nàng có đủ tôi tớ, xa hoa, gửi chàng thanh niên về miền quê cấp dưỡng hằng năm, còn mình về ẩn trong tu viện nào đó hối cải tội lỗi - vì lúc này con mắc trở lại chứng ăn năn mãnh liệt -, hay ra ngoại quốc để không còn gì nhắc lại thảm kịch. Nhưng ký ức về lời khuyên của mẹ làm con bỏ ngay dự định này. Làm sao giao Beatrice đáng thương cho người lạ ? Còn Neroccio - hắn chỉ là sinh viên nghèo không bạn bè thân thích, chắn chắn hắn không thể nào sống đời như cũ dù hắn đang bình phục. Vết thương quá nặng khiến y sĩ nói hắn chỉ sống hơn một năm là lâu nhất, con tự hỏi có dám trốn trách nhiệm ấy chăng.
'Bị đối diện với những chuyện này và nhiều khó khăn khác mà hành động nông nổi đã sinh ra, con bị bắt buộc không thể quay trở về trò cũ than thân trách phận, mà làm chủ lấy vận mạng. Không ai có thể giúp con bằng lời khuyên bảo khôn ngoan. Bạn bè góp ý, toàn những kẻ hời hợt ham vui, chẳng ích gì cho con. Con trơ trọi một mình. Và trong những tháng ấy con lại đối đầu nữa - dù dưới hình thức khác -, phần đen tối trong bản tính của mình mà không có gì dẫn dắt con ngoại trừ ánh sáng mập mờ của linh hồn.
'Từ từ chậm rãi, trong những giây phút dằng dặc tự vấn lương tâm con, bị dầy vò, minh triết trong lời mẹ nẩy mầm ở tâm con, bên cạnh những bài học đắng cay và kinh nghiệm đen tối trong quá khứ.
'Bà nói, "Chẳng hiểu sao mẹ thấy ăn năn không hề đủ, con à. Chúng ta có nên chữa lành vết thương do tự mình đã gây ra chăng ?"
'Câu đó làm rúng động lòng con, rung lên âm điều xem ra rất quen thuộc. Con không thể quên nó, hay trốn được ngụ ý của nó. Hứa với mẹ là chuyện không thể bỏ qua dễ dàng. Con vẫn còn hận thù Neroccio, vẫn còn sợ hãi cử chỉ và lời nói điên dại của Beatrice; nhưng giờ cán cân nghiêng về phía xấu hổ ăn năn. Con biết mình đã phạm tội; không có cách nào thoát. Tuyệt vọng không thấy ánh sáng nào, con quyết định là trong tương lai phải tự tay lo sức khỏe của Beatrice; còn về Neroccio vì con mà mất tất cả, con phải lo cho hắn tới ngày cuối đời.
'Vẫn còn dằng co, giận dữ đen tối, phản kháng mạnh mẽ, nhưng từ từ con được yên tĩnh tuy phải đánh đổi bằng sự nhậy cảm, con bao quanh lòng tự ái bị tổn thương, nỗi lo sợ ngấm ngầm, cảm giác tội lỗi hằng có bằng một bức tường che chở mà nếu không có nó, con không thể sống trong những năm ảm đạm ấy. Bởi, làm như số mạng nhất định thử thách để xem sự quyết tâm của con mạnh và sâu tới bực nào, chẳng bao lâu Beatrice có mang, và không rõ Neroccio hay con là cha đứa bé. Ban đầu bị chấn động mạnh quá con tưởng không thể giữ nhân tình nàng sống chung như đã định. Con vẫn muốn có con hơn mọi chuyện, mà nó đến lúc này thật là oái ăm.
'Như mọi chuyện, lần này con thoát vì nhận thức từ từ rằng không phải chuyện thiếu phần ý nhị; đúng, tiếng cười có chút cay đắng, nhưng thái độ ấy là dấu hiệu đúng nhất về sự tiến bộ mà con không biết; bởi ai có thể cười chính mình và cả những gì xẩy đến cho mình, là cho thấy họ đã bắt đầu nhìn sự việc đúng tầm mức.
'Con không bảo Neroccio chút gì, sợ rằng hắn có thể không nhìn sự việc như con, và do đó bị đè bẹp, hay bị yếu kém thêm bởi những rối rắm mới mẻ. Mối liên hệ giữa con và hắn khiến cho con phải hành động hết sức tế nhị, kiên nhẫn và cẩn trọng để giải quyết vấn đề.
'Cảnh sống tay ba như thế khó khăn ra sao trong những ngày tháng đó, không cần nói con cũng biết. Cứ tưởng tượng thì ra. Đôi khi con thấy không đủ sứ tiếp tục con đường chông gai đã vạch mà vẫn nghiến răng đi tới, biết không còn chọn lựa nào khác. Lần đầu tiên con hợp tác với Luật dù vẫn chống chọi nó.
'Khi đứa trẻ sinh ra, con cho mang nó đến phòng kế phòng Neroccio. Hắn đang ngồi đọc sách, còn hờn, nghi kỵ nhưng bắt đầu nguôi do lòng tử tế và sự chăm chút con đã bắt mình lo cho hắn, kẻ thù nghịch con trong kiếp này mà cũng là vậy trong nhiều kiếp qua.
...
Tôi thấy cảnh ấy rõ ràng. Một lần nữa tôi thấy mình đồng hóa với một cá tính xa lạ nhưng vì lẽ gì đó lại gần gũi mật thiết.
Trời bắt đầu tối trong căn phòng dài; chàng thanh niên nằm cạnh cửa sổ mở rộng, bên ngoài hai cây trắc bách diệp vươn cao đen đủi lên nền trời hực sáng mầu hồng, trên ngọn đồi đằng xa trăng nhô sáng nhạt.
Tôi ngưng lại, tự hỏi nên vào chuyện cách nào hay nhất; đứa bé quyết định ngay, nó khóc lên một tràng.
Neroccio giật mình.
– Cái gì vậy ? hắn hỏi.
– Món quà của Thượng đế cho cả hai chúng ta, Neroccio. Tôi nói đầy sự ngao ngán, và băng qua gian phòng, đứng tựa cửa sổ nhìn xuống hắn. Gần đây sự sống đặt để tôi vào nhiều cảnh ngộ lạ lùng, tới nỗi tôi thấy chuyện gì cũng đầy thú vị.
– Tôi không thấy vậy, hắn lầm thầm.
– Tôi biết, khó cho anh; hồi ở tuổi anh chắc tôi cũng nghĩ vậy, nhưng khi lớn tuổi ... Mà tôi lạc đề. Tôi chạm nhẹ vào vai hắn. Chúng ta ghét lẫn nhau tuy có lý do, đôi khi tôi nghĩ phần tệ hại nhất của mọi thù ghét ấy đã phôi pha; nhưng anh tin tôi đi, anh ghét tôi chưa bằng chính tôi ghét mình. Vậy mà sau này chuyện đó cũng bớt. Tôi nghĩ thù hận không ích lợi gì cho ai. Định mạng đã mang chúng ta lại với nhau một cách lạ lùng, bây giờ chuyện oái ăm là nàng lại còn ràng buộc hai ta bằng một sợi chỉ nữa.
Tôi nghiêm nghị trở lại.
– Và bởi, tôi tiếp lời, chúng ta không thể tháo gỡ sự ràng buộc này, vậy hãy thử nhìn sự việc bằng nhãn quan của nhau để biết đâu chuyện sẽ dễ thở hơn.
Tôi kêu bà vú. Bà đi vào, mang trên tay đứa bé. Tiến lại bên cạnh Neroccio, bà đưa hài nhi ra và mở khăn che.
Neroccio nghiêng người, nhìn đứa bé rồi nhìn gương mặt chăm chú của tôi có nụ cười ngao ngán.
– Cái gì ... cái gì vậy ? hắn lập bập, chỉ thằng bé con với bàn tay run rẩy.
– Beatrice sinh nó hôm qua.
– Nhưng ... Neroccio ngó tôi trừng trừng không nói được.
Tôi lắc đầu.
– Tôi không biết nó là của anh hay của tôi.
Chàng thanh niên lấy tay ôm đầu, nhìn đứa bé kinh hoảng.
– Tôi thấy chuyện không thú vị chút nào.
– Nào, tôi trả lời, tôi khám phá trong mấy tháng qua là cách duy nhất để không điên loạn ở đời là tìm nét ý nhị trong mọi việc. Và tôi chắc anh nhìn nhận là chuyện này có phần thú vị.
Bởi hắn không thay đổi nét mặt, tôi nghiêm trang hơn.
– Đừng lo quá như thế. Chuyện hay xẩy ra từ việc này là Beatrice rất đỗi sung sướng. Chút xíu nữa đây anh sẽ gặp nàng, dứt đứa bé khỏi tay nàng thật khó. Mắt nàng đã sáng và có vẻ bình thường, không còn nét kinh khủng nữa. Tôi tin đứa bé đã cứu nàng.
Neroccio giật mình, buông tay xuống; chậm chạp nhìn quanh thư viện, mắt hắn có sự lo âu.
– Vậy thì, tôi phải đi, hắn nói chậm rãi.
– Việc đó không cần, vì tôi nghĩ nàng sẽ không còn nhớ chuyện cũ rõ ràng. Để anh ở riêng như vầy mà hay, nàng không hề nhắc đến anh và tưởng tôi là cha nàng. Còn nếu nàng bình thường tâm trí trở lại ... Tôi nhún vai. Nhưng tôi nghĩ và hy vọng những chuyện không vui đã qua sẽ vuột khỏi tâm trí nàng làm Beatrice sống vui vẻ với thằng bé con.
– Liệu được vậy không ? Neroccio hỏi.
– Được chứ, việc gì rồi cũng sẽ quên, ngay cả việc chúng ta làm hư nửa đời mình.
Tôi nhìn xuống gương mặt nhăn nhúm của đứa trẻ, nét mặt suy tư của Neroccio.
– Thật, tôi bắt đầu tự hỏi, hồi lâu tôi nói, mọi chuyện ở đời có đáng cho ta bận lòng ...
...
Tôi nhận xét,
– Hắn đầy chán ngán và tiêu cực.
– Chính thế, ngài trả lời. Nhưng ít ra hắn đã lộ sự ý thức là mọi việc chỉ tương đối, không như trước kia. Không phải ta đã nói điều khó nhất con người phải học là tập óc phân biện ? Trong kiếp ấy con không thể khám phá điều chi có giá trị thực sự, và điều gì phải buông bỏ nếu muốn có chân hạnh phúc. Lòng ngao ngán chán chường thường là kết quả của vỡ mộng, và do đó chỉ là bước nghỉ trên đường lên núi chân lý; về sau con người sẽ tỉnh mộng với nỗi chán chường của mình, vì tâm tình ấy thuần phá hoại. Trong một kiếp tới con ứng dụng sự hiểu biết có được nhờ kinh nghiệm kiếp này, nhưng không ứng dụng liền, vì con vẫn chưa thống trị mặt tình cảm, chưa dẹp hết những rơi rớt của lực cũ ngày xưa đã ám ảnh con.
Kiếp ấy xẩy ra trước kiếp hiện tại của con. Kiếp đó gần với con; mối liên hệ của con với nó thật chặt chẽ. Dù không có hệ trọng gì xẩy ra, nó đánh dấu một chặng hết sức quan trọng trong cuộc tiến hóa của con. Vì trong kiếp ấy con bắt đầu khám phá trở lại sự hiểu biết đã có ngày xưa, và như thế dọn đường cho sự phát triển trong kiếp này. Hồi con trẻ con đã nhớ đôi chút về kiếp sắp xem; nghĩ lại đi, trở lại những hình ảnh cũ để tiếp xúc với cảnh đời ấy.

Xem Tiếp Vòng Tái Sinh: VTS-ANH